Decoupage – jak zacząć? Poradnik dla początkujących

Korci Cię żeby spróbować decoupage, ale boisz się, że nie dasz rady, że to za trudne, że za drogie? Nic bardziej mylnego!

Wbrew pozorom, aby zacząć przygodę z decoupage potrzeba bardzo niewiele:

1) podstawowe media: klej i lakier, ewentualnie podkład. Musisz wiedzieć, że odpowiednio dobierając przedmiot do ozdabiania, np. biorąc na warsztat przedmiot z surowego drewna, podkład wcale nie bedzie potrzebny, a klej i lakier na początek z powodzeniem zastąpisz klejem z werniksem 2w1. A więc jeden preparat! Na początek w zupełności wystarczy!

2) przedmiot, który chcesz ozdobić. Efektowne drewniane pudełeczka nie są wcale drogie, a po ozdobieniu stają się świetną praktyczną dekoracją! Na początek najlepszy będzie własnie przedmiot z drewna, ale w technice decoupage ozdabiać można wszystko, m.in. szkło, akryl, styropian czy MDF.

3) farby akrylowe. Od biedy,do najprostszego przyklejenia motywu z serwetki wystarczy jedna farbka (w kolorze jak najbardziej zbliżonym do koloru tła wybranej serwetki), ale lepiej jest ich mieć pod ręką kilka, na początek w niezbyt dużych objętościach. Najczęściej używane do ozdabiania kolory to jasności: biele, szarości i kremy oraz brązy. Do cieniowania kwiatów przyda się też jakiś róż, czerwień, żółć i ze dwa odcienie zieleni.

4) pędzle: na początek wystarczą jeden lub dwa pędzle gąbkowe do farby i średniej wielkości pędzel płaski z włosiem do klejenia / nakładania lakieru.

To tyle. Więcej o różnorodności i możliwościach wyboru poszczególnych elementów ekwipunku dekupażystki dowiesz się w kolejnych akapitach tego artykułu.

...

...

Podstawowe definicje

Cóż to jest ten decoupage? Brzmi francusko (fr. decouper - wycinać) i rzeczywiście, był on znany we Francji i bardzo popularny już w XVIII w. Do Europy przywędrował jednak przez Włochy, wcześniej odkryty został przez Chińczyków, a wymyślono go… na dalekiej Syberii, gdzie stanowił sposób na ozdabianie… grobów. Decoupage stanowił hobby Pabla Picassa i przyczynę dla której nie przetrwało do dzisiejszych czasów wiele obrazów, które stały się ofiarą panującej w XVIII-wiecznej Europie mody na decoupage (wycinano z nich motywy i przyklejano do mebli). Dziś przeżywa swój renesans. W zmienionej nieco formie (nikt już nie niszczy obrazów – za to mamy do dyspozycji tysiące efektownych i zarazem tanich motywów z serwetek), unowocześnionej i jeszcze bardziej cieszącej oko!

Gdyby uciec się do suchych definicji, powiedzielibyśmy, że decoupage to technika polegająca na przyklejaniu na odpowiednio przygotowaną powierzchnię motywu, uprzednio wyciętego ze specjalnego papieru (zwykłego lub ryżowego) lub papierowej serwetki (w przypadku trójwarstwowych serwetek przykleja się jedynie jedną, wierzchnią warstwę – dobra rada: serwetki lepiej jest przyklejać na jasne tło, w innym wypadku znikają i nie wygląda to zbyt ładnie). Praktycznie może to być każdy rodzaj powierzchni, jednak najczęściej ozdabia się przedmioty z drewna, metal, szkło, rozmaite tkaniny oraz ceramikę.

...

...

Farby do decoupage

Ozdabiany przedmiot powinien zostać wcześniej pomalowany, ponieważ jego kolor powinien być zgodny z tłem wklejanego motywu (całość wygląda wtedy bardziej naturalnie, a granice wklejonego papieru stają się niewidoczne). W technice decoupage używa się przede wszystkim mediów na bazie wody. Do malowania najlepiej sprawdzają się farby akrylowe (lub ich odmiany, np. farby kredowe – lepiej kryjące, o większej matowości). Jeśli ozdabiasz drewno bardzo oryginalny efekt da pomalowanie wybranych elementów bejcą lub lazurem, których ogromną zaletą jest półtransparentność i pozostawianie naturalnych słojów drewna. Na szkle doskonale wyglądają półtransparentne farby z efektem szronu, natomiast do wykończenia pracy efektownymi reliefami przydadzą się akrylowe konturówki i farbki zachowujące po nałożeniu wypukły kształt (niezapadające się i nie spłaszczające), noszące nazwę pereł w płynie.

...

...

Kleje do decoupage

Do klejenia papierów i serwetek stosuje się specjalne kleje do decoupage gwarantujące dobre rozprowadzanie po papierze lub serwetce, ich wygładzenie i nieżółknięcie po upływie czasu. Jakkolwiek wszystkie takie kleje są na bazie wikolu, to jednak, jak często bywa, diabeł tkwi w szczegółach (w tym wypadku dodatkach), i tym się różnią od zwyczajnego wikolu, czym taki mercedes różni się od syrenki. Niby jeździ, warczy i dmucha z rury wydechowej, rzadko jednak kiedy, ktoś kto przyzwyczaił się do mercedesa, ma ochotę się przesiadać. Bardzo wartościową odmianą klejów są preparaty 2w1 lub 3w1 działające jednocześnie jak klej i lakier (a czasem i podkład). Kleje te polecamy zwłaszcza początkującym. W sklepach spotykane są również kleje na specjalne zastosowania np. do decoupage na tkaninach, czy decoupage na świecach. Wszystkie one cechują właściwości dające im przewagę własnie na tych konkretnych powierzchniach i też jest to związane z dodanymi do nich składnikami (np. w przypadku świec są to składniki umożliwiające wypalanie kleju razem ze świecą). Więcej o klejach do decoupage przeczytasz TUTAJ.

...

Lakiery do decoupage

Podobnie jak w przypadku klejów, również większość lakierów / werniksów do decoupage to przede wszystkim preparaty na bazie wody. Wyjątkiem są prace w których wykorzystano elementy złoceń lub spękania wypełniono metalicznym proszkiem - porporiną. Wówczas, aby zapobiec ich utlenianiu, stosuje się lakiery poliuretanowe (niestety mają one bardziej nieprzyjemne zapachy i mogą być szkodliwe, np. dla kobiet w ciąży). Główną rolą lakierów w decoupage jest zabezpieczenie pracy przed uszkodzeniem czy oklejeniem przez cząsteczki kurzu (z lakieru łatwo taki kurz delikatnie zmyć). Ponadto powodują one, że wklejany motyw wtapia się całkowicie w powierzchnię i nie jest wyczuwalny przy dotknięciu (z tego względu powierzchnie ozdabiane decoupage lakieruje się przynajmniej kilkoma warstwami lakieru – im grubszy użyty papier, tym tych warstw musi być więcej.

Lakiery do decoupage charakteryzują się różnym wykończeniem, w handlu spotykamy pełne spektrum od lakierów błyszczących, poprzez lakiery satynowe, aż po lakiery matowe. Poza nimi możecie też spotkać lakiery superbłyszczące, ultramatowe, supertwarde, specjalne lakiery odporne na gorąco (użyteczne przy lakierowaniu przedmiotów kuchennych), lakiery brokatowe, wspomniane już kleje i werniksy 2w1 itp. Jeszcze innym rodzajem lakieru są lakiery epoksydowe, które można wylewać grubą, transparentną warstwą, tworząc imitację trójwymiarowości (i bardzo efektowne tace, czy elementy biżuterii). Większość lakierów nakłada się pędzlem, ale w niektórych przypadkach lepiej użyć lakieru w spray’u (np. wspomnianej już porporiny, która lakierowana w tradycyjny sposób, może nam ze spękań „uciec”, a co gorsze rozsmarować się po całej ozdabianej powierzchni.

...

Inne przydatne media do decoupage

Współczesny decoupage to nie tylko proste przyklejenie serwetki i jej zabezpieczenie lakierem. Powstające w ten sposób przedmioty jak najbardziej mogą być ładne i elegancie, nieco brakuje im jednak efektowności i tego czegoś, określanego często w reklamach jako efekt wow! Wyspecjalizowani w decoupage producenci stają obecnie na głowach, aby zaoferować swoim klientom całą gamę produktów uzupełniających klasyczny decoupage i nadających ozdabianych przedmiotom przysłowiowe to coś. Są to przede wszystkim preparaty imitujące efekty postarzenia – media powodujące pękanie farb (jedno- i dwuskładnikowe media do spękań), preparaty nadające antyczny wygląd (patyny, bitumy), czy preparaty dające efekt rdzy. Inne wyspecjalizowane media ułatwiające specjalne techniki malowania (np. opóźniacze akrylowe i preparaty do laserunku dla bardziej wydajnego cieniowania czy efektu ombre). Do wykończeń często stosuje się również pasty strukturalne nakładane przez szablony, brokaty, złocenia, rozmaite okucia metalowe, a także elementy wprost zapożyczone ze scrapbookingu (papierowe kwiatki, koronki) oraz coraz częściej nowoczesne media i elementy zdobnicze pochodzące ze sposobu ozdabiania określanego jako techniki mixedmediowe, czy po prostu mixedmedia.

...